Dankbaarheid. Het is voor veel mensen een beladen woord. Alsof dankbaarheid betekent dat je nederig moet zijn, of dat je niet mag klagen over wat je moeilijk vindt aan je leven. Ik had daar zelf ook last van. Erg zonde, want dankbaarheid kan je levensgeluk een enorme boost geven. En je kunt dankbaarheid ontwikkelen gelukkig.
Daarom hier een oefening om meteen aan de slag te gaan, of lees eerst gezellig mee.
‘s Werelds bekendste psycholoog uit de oudheid, mr. Buddha, vertelde er al zo’n 2500 jaar geleden over. En hij zei zoiets als dat dankbaar zijn je beschermt tegen ongelukkig voelen.
En dat is niet zo raar.
Negativity bias en gelukkig mensen.
Onze hersens zijn voorgeprogrammeerd om ons meer aan te trekken van negatieve gebeurtenissen dan van positieve. Dit noem je de negativity bias. Dat helpt ons te leren van moeilijke ervaringen en daarmee vergroot het wellicht onze overlevingskansen.
Maar een negativity bias is natuurlijk niet zo geweldig voor je stemming en je levensgeluk. En dat terwijl de meeste mensen over het algemeen meer positieve en neutrale ervaringen hebben dan negatieve. Zonde dus! Let maar eens op door de dag heen.
Gelukkige mensen zijn heel goed in het herkennen van wat er wèl goed gaat in hun leven. Ik weet niet of ze objectief realistisch zijn of extra positief, maar ze richten zich op het goede. En dankbaarheid speelt daar een grote rol bij.
Door regelmatig dankbaar te zijn voor wat er goed is in je leven bescherm je jezelf tegen negativiteit. Daarmee ontken je niet per sé moeilijke dingen, maar moeilijke ervaringen landen in een bedje van positiviteit.
Bijvoorbeeld: je kleintje is ziek en landerig, en je had al veel aan je hoofd en teveel om te doen. Daardoor liep alles anders, en was je ook niet zo attent als je zou willen. Nu zit je kapot op de bank er even over te mijmeren.
Mijn god, wat is het toch een heerlijk kind. Wat ben ik blij dat hij of zij in mijn leven is. Wat een rijkdom.
En ik vandaag niet eens geschreeuwd, terwijl het een moeilijke dag was.
De moeilijke dag is weer voorbij.
We houden van elkaar.
Al was het niet perfect, mijn kindje kon toch weer ervaren dat ik er voor hem of haar ben. En daarmee neemt het vertrouwen ook weer toe.
Super!
Tevreden naar bed.
Waarom werkt dankbaarheid zo goed tegen negativiteit?
Dat je ook anders op een moeilijke dag kunt terugkijken herken je vast wel.
Moeilijke ervaringen kunnen een negatieve gedachtenstroom op gang brengen die moeilijk te stoppen is. Deze gedachtenstromen hebben meestal drie vervelende kenmerken:
- Je geeft jezelf de schuld van wat er gebeurt:
‘ik heb persoonlijk gefaald.’ - Jouw ‘falen’ is bovendien besmettelijk:
‘zie je wel: ik schiet tekort als persoon, op allerlei gebieden.’ - Je kunt vergeten dat dit een ervaring is die voorbij gaat:
‘de ellende houdt ook nooit op en ik weet niet hoe ik hier uit moet komen.’
Deze valkuilen maken dat alles extra zwaar voelt. Bovendien is het heel lastig om ze te ontzenuwen. Als je ermee in discussie gaat kan dat eindeloos duren.
Want bijvoorbeeld: wie heeft er precies de schuld van wat er vandaag gebeurt en hoe ver gaat dat terug? En wat is schuld überhaupt? En om je minder machteloos te voelen kan je soms ook anderen de schuld gaan geven, waardoor je je nog ellendiger voelt.
Als er geen dringende reden is om moeilijke ervaringen te analyseren, is het vaak een heel stuk fijner om ze gewoon te accepteren.
Als je dan toch iets wilt verbeteren of leren is dat vaak het makkelijkst als je begint bij wat er goed ging. Door te herkennen wat werkt, kun je het bewust opnieuw doen. En dat begint bij dankbaarheid.
Dankbaar zijn over wat er wél goed gaat tijdens een lastige ervaring, of over wat er nog meer goed is in je leven, helpt je dus om de valkuilen van negatief denken te omzeilen.
Dankbaarheid gaat niet over verantwoordelijkheid, persoonlijkheid, hoe lang iets duurt, of hoe je iets kan verbeteren. Dankbaarheid heeft geen discussie nodig.
Dankbaarheid gaat over zijn. Dankbaar zijn.
Zien wat er is – wat er goed is. Daar hoeft niets aan veranderd te worden of geëvalueerd.
Het is zo. En zo is het goed.
Een kortere weg naar geluk is bijna niet voor te stellen.
Als je zoals ik van nature geen ster bent in je richten op wat wél goed gaat, dan is dat niet zo erg. Ook jij kan dankbaarheid oefenen. Het is een kwestie van herhaling.
Net zoals je in mindfulness leert om je aandacht op je adem te richten, kun je ook leren je aandacht op de goede dingen in je leven te richten.
Dat is prettig om te doen – en het allermooiste – het werkt vaak aanstekelijk.
Ik word er steeds beter in, en in huis wordt het daarmee steeds gezelliger.
Dus vooruit, aan de slag ermee.
Stel jezelf de vraag: waar ben ik dankbaar voor?
Of gebruik de oefening. Die duurt maar een paar minuten.
Een gedachte over “Dankbaarheid is goed voor je levensgeluk”