artikel

Omgaan met je huilende baby

Het troosten van een ontroostbare baby kan loodzwaar zijn.

Het was midden in de nacht. Urenlang wiegen, volkomen machteloos om het huilen te stoppen. Ik was moe. Zó moe. En het duurde maar. Er leek geen einde aan te komen. Onze baby had het moeilijk. En ik wist niet waarom.

 

Huilen roept bij ons vaak sterke reacties op. We voelen de drang om het direct op te lossen.

Heeft de baby honger? Is hij of zij moe? Is er een vieze luier? Heeft het kindje ergens pijn?

De emoties die we voelen dwingen ons bijna om actie te nemen. En dat is maar goed ook, want zó beschermt ons brein onze baby.

Maar wat nou als we niets aan de oorzaak van het huilen kunnen doen? En troosten niet lijkt te helpen?

Dan voelen we tóch de drang om het op te lossen. Dan kunnen we onmacht voelen, gestrest of gefrustreerd raken, of aan onszelf gaan twijfelen. En als onze eigen emotionele stress toeneemt, is het vaak nog moeilijker om er voor ons kindje te zijn.

Jonge babies huilen gewoonlijk zo’n twee uur per dag. Maar sommige babies huilen meer dan drie uur per dag. Deze huilbabies hebben soms lichamelijke problemen, maar vaak is er geen duidelijke oorzaak aan te wijzen.

Je baby is nog zo kwetsbaar, en als ouder ben je dat ook.

Het zorgen voor een kleine baby kan als een zware verantwoordelijkheid voelen. We zijn geprogrammeerd om alles te doen wat we kunnen om onze baby veilig, gezond en gelukkig te maken.

Wanneer de babytijd anders loopt dan je verwacht, of wanneer je omgeving daar een mening over heeft, kun je aan jezelf gaan twijfelen. Je kunt onzeker worden over je kwaliteiten als moeder of als vader. Je weet wellicht dat dit vaak voorkomt en dat zo’n fase altijd weer overgaat. Maar het voelt vaak heel anders.

De situatie is al zwaar, maar je moeilijke gevoelens doen er een flinke schep bovenop. Naast je huilende baby moet je ook nog zien te dealen met jezelf. Terwijl je daar nauwelijks energie meer voor hebt.

Schaamte, emotionele stress, onmacht, uitputting, je emotioneel afsluiten naar je baby, wanhoop, het komt misschien allemaal langs. Misschien voel je afstand tot je baby en kun je even niet goed bij gevoelens van liefde. Misschien voel je woede naar je kind of uit de stress zich naar andere familieleden. Misschien schuldgevoel. Misschien eenzaamheid.

Ben ik de enige die dit doormaakt?

Zou je kunnen gaan denken.

Nee. Is het antwoord.

Zolang als er mensen zijn, zijn er babies. En zolang als er babies zijn, zijn er machteloze ouders.

Je bent niet de enige. Je bent niet alleen hierin.

Het is zwaar. Voor vrijwel iedereen die dit meemaakt. En het gaat voorbij. Je weet niet hoe lang het duurt, deze keer, deze fase, maar het gaat voorbij.

Ben je onzeker of je jouw kindje wel goed genoeg verzorgt?

Het antwoord is hoogst waarschijnlijk: je bent een goede ouder. Zoals zoveel ouders van huilbabies. En nee, nu kun je jouw kindje niet laten stoppen met huilen. Maar je kunt je kindje wel goed verzorgen. En je zult je kindje steeds beter leren kennen. En steeds meer leren als ouder.

Je hebt tijd genoeg.

Je hebt jaren om je kindje te helpen met in balans komen. Ook als dat nu moeilijk gaat en ook als het lang duurt. Je hebt jaren om zelf in balans te komen, ook als dat nu moeilijk gaat.

Maar nu dan? Uitgeput en met een ontroostbare baby?

Compassie en mindfulness kunnen je helpen om goed voor jezelf en je baby te zorgen.
Ook als het huilen niet ophoudt, kun je er voor je baby zijn. 

Als je baby ontroostbaar lijkt, is er één ding dat je altijd kunt doen: de situatie accepteren en er simpelweg voor je kindje zijn. Vol compassie, met aandacht. Zo krijgt je baby het signaal dat wat hij of zij ook voelt, het er mag zijn.

Met jouw kalme acceptatie laat je jouw baby weten: je mag er zijn. Onvoorwaardelijk.
En gevoelens zijn niet het einde van de wereld.

In de Infant Mental Health noemen ze dit co-regulatie. Jij leeft voor aan je baby dat moeilijke gevoelens bij het leven horen. Dat ze niet weggestopt hoeven te worden, dat ze niet opgelost hoeven te worden. Dat je niet in de actie hoeft te schieten. Dat ze wellicht onprettig zijn, of ronduit naar, maar geen reden tot paniek.

Dat geldt voor de gevoelens van je kindje, maar net zo goed voor die van jou.

En als er wel paniek is – bij jou – dan kun je ook dat accepteren. En gepaste actie ondernemen als dat nodig is. (Zoals bijvoorbeeld: een moment wegstappen van je baby, hulp vragen, een ademruimte nemen, jezelf kalmeren met goed uitademen, zingen, samen naar buiten gaan.)

Elk moment dat je accepteert zoals het nu is, help je jezelf en je baby om langzaam tot rust te komen. Het is de weerstand tegen een situatie die stress verergert. 

En ook als acceptatie de oorzaak van het huilen niet wegneemt, krijgt de opgelopen stress de kans om weg te ebben.

Weerstand gooit olie op het vuur. Als je stopt met het vuur te voeden, brandt het vroeger of later uit.

Dus daar ben je dan.
Met je huilende baby in je armen.

Stil, of misschien huil je mee. Je voelt je misschien machteloos, of vol weerstand. Maar hoe je je ook voelt, je kunt tegen jezelf zeggen:

‘Zo is het nu.’

En zachte aandacht geven aan je baby. Vriendelijke aandacht aan jezelf. Warme belangstelling voor wat hier gebeurt.

Misschien voel je de aanraking van je baby, zie je het gezichtje en de handjes. Misschien word je je bewust van je ademhaling, of de geluiden om jullie heen. Van de kleine veranderingen in het huilen, of van je gevoelens voor je baby.

Je geeft liefdevolle aandacht aan je baby, en aan jezelf. En meer hoef je niet te doen.

Bewust aandacht geven trekt je uit je stressreactie.

Als je bewust je aandacht richt, gaat het deel van je hersenen aan dat overzicht heeft. Je kunt je eigen wijsheid weer aanspreken.

Hoe is het nu precies met ons? Wat zijn de mogelijkheden?

Er bij stil durven staan is de sleutel. Toelaten hoe het is.

Vaak is simpelweg aanwezig zijn dan genoeg. Het kan ook zijn dat er iets concreets opborrelt dat jullie helpt.

Vaak kun je meer doen dan je denkt.

Soms is het iets voor je kindje. Misschien is er een andere ruimte die prettiger is voor hem of haar. Kan het licht zachter, of is een dekentje fijn. Misschien is neuriën troostend, of juist stil samen zitten.

Soms is het iets voor jezelf. Een andere houding, wat eten of drinken, iemand die je een knuffel geeft, muziek luisteren of een meditatie doen.

Het doel is niet om het huilen te stoppen. Het doel is om goed voor jullie te zorgen.

Goed voor jullie zorgen gaat niet over resultaat. Gaat niet over verwachtingen, of over prestaties. Het gaat niet over schuld, of over vroeger. Het probeert niets voor de toekomst te bereiken.

Goed zorgen voor jou en je kindje betekent: omarmen hoe het leven is. Op dit moment.

Omgaan met stress is niet makkelijk. We zijn zo gewend om in de weerstand te schieten. En soms kun je gevangen raken in een vast patroon met je kindje.

Door mindfulness en compassie te oefenen hoef je niet op de automatische piloot door te zwoegen. Je ontwikkelt het bewustzijn om nieuwe mogelijkheden te zien, en te kiezen om anders met stress om te gaan. Stapje voor stapje kun je losser komen van stressreacties en patronen.

Als je losser komt van je stressreacties, kun je met nieuwe ogen naar jezelf en je kindje kijken. Zo ontstaat er ruimte om van elkaar te genieten.

Terug naar die nacht.
Onze baby bleef maar huilen. Ik was uitgeput.
Maar ik was kalm. Ik kon het niet oplossen. Ik hoefde niets te doen. Er alleen maar voor haar te zijn.
Ik richtte mijn aandacht op haar aanraking. Mijn lichaam. De stilte van de nacht. Het wonder dat ik voor dit lieve wezentje mocht zorgen. Er voor haar mocht zijn. Dat ik haar kon liefhebben en koesteren. Dat ik kon voelen dat het ok was wat ze voelde. Dat ze er onvoorwaardelijk mocht zijn. En ik ook. Samen in één schuitje.
Één van mijn dierbaarste herinneringen.

 

Mindfulness en compassie, ze omhulden ons als een warme, liefdevolle deken. Zo midden in de nacht.

En wie weet, misschien kun jij dat ook ervaren: vol compassie en aandacht, genieten van het contact, wanneer je kindje huilt.

Oefeningen die je zou kunnen gebruiken tijdens het troosten van je baby:

Drie minuten ademruimte

Kijkmeditatie

 

Tegengif voor piekeren en stress

Rennen van hot naar her, je eten naar binnen schrokken, scrollen op je telefoon, niet in slaap komen van het denken, we hebben het allemaal wel eens.

Zonder dat je het door hebt, ben je iets automatisch gaan doen waar je moeilijk mee kan stoppen. En meestal doe je dat omdat je iets probeert op te lossen of te vermijden.

We hebben allemaal automatische reacties. En die zijn heel praktisch. Ze zorgen ervoor dat je zonder na te denken je dagelijkse dingen kan doen. Je lijf, hoofd en hart leren door herhaling en dat is maar goed ook.

Stel je voor dat je elke keer opnieuw moet bedenken hoe je moet eten?
Of dat je tijdens het lopen moet uitvinden hoe evenwicht werkt?

Gezond automatisch gedrag is onmisbaar.

Helaas neemt automatisch gedrag ons vaak helemaal over. Vooral als we in gedachten verzonken zijn over iets dat we op willen lossen. Iets dat we nog moeten doen, of iets dat we beter hadden willen doen. Stiekem gepieker dus.

Op zulke momenten wordt gezonde routine overgenomen door de automatische piloot. De automatische piloot bepaalt dan wat je doet. Die volgt ingesleten patronen en oeroude stressreacties.

Dan gaan we bijvoorbeeld rennen of schrokken.

Helaas kan de automatische piloot niet goed zien wat er past in deze situatie.

Rennen is belangrijk in een gevaarlijke situatie, maar door je dag heen racen levert zelden de tijd en rust op die je nodig hebt.

Schrokken levert misschien een paar minuten op, maar in hoeveel situaties hangt je leven daarvan af?

Meestal heeft de automatische piloot dus geen oplossing voor het probleem dat we denken te hebben. In tegendeel: het houdt gepieker in stand en verergert de stress. Je hele lijf doet immers mee.

Soms kun je meteen ophouden met piekeren, en dan stopt vaak het rennen of schrokken vanzelf. Vaak lukt dat niet direct, en helpt het om een moment helemaal te stoppen met wat je doet.

Zodra je aandacht geeft aan wat je doet, verliest piekeren z’n brandstof. Het is immers niet makkelijk om twee dingen tegelijkertijd te doen.

Aandacht geven aan het hier en nu is een natuurlijk tegengif voor de automatische piloot. Jij staat weer aan het roer, en kunt bewust een koers bepalen.

Stoppen, en dan je aandacht richten – het klinkt eenvoudig, maar het is niet altijd makkelijk. Ook niet voor mij. Daarom staan hieronder tips en korte oefeningen om je hiermee te helpen.

Drie minuten ademruimte – audio

Neem een hap met aandacht

Mindful naar de wc

Kijkmeditatie met je kindje

Hoe gaat zo’n groepssessie met peuters in zijn werk?

(3 minuten lezen)

Mindful met je peuter is een 9-weekse training waarin je mindfulness ontwikkelt in jezelf èn in contact met je kindje. De tweede helft komt je peuter mee naar de groepssessies, ook bij online trainingen.

Zo met je peuter erbij kun je samen met andere ouders oefenen met mindful parenting.

Maar hoe gaat zo’n sessie in zijn werk? Hieronder kun je er meer over lezen.

1. Mediteren

Na het welkomstliedje gaan de kindjes spelen terwijl de ouders mediteren.

Ja, dat lees je goed, de ouders sluiten hun ogen en doen een begeleide meditatie van 10 tot 15 minuten. Het zou je verbazen hoe soepel dat gaat. Als ouder blijf je namelijk open staan voor je kindje. Je oefent met het verdelen van aandacht tussen je eigen ervaring en de signalen van je peuter. Je gaat steeds beter opmerken wanneer je kindje even niets van je nodig heeft en er dus ruimte is om je op jezelf te richten.

Ik begeleid zelf de meditatie, maar er is ook altijd een assistent of co-trainer erbij. Zij begeleidt de peuters. Zij maakt contact met hen en zorgt ervoor ze veilig zijn. Ook bij online trainingen.

Als tijdens de meditatie je kindje jou even nodig heeft, kun je gewoon je ogen open doen. Je oefent dan met bewust zorgen voor je kindje, terwijl je blijft opmerken hoe het met jezelf gaat.

Het verdelen van je aandacht tussen jezelf, je kindje en je omgeving is een belangrijke vaardigheid in het dagelijks leven.

Zo weet je namelijk beter wat je te geven hebt en kom je minder snel in opvoedstress terecht.

Mediteren met je peuter helpt jou dus om mindful ouderschap te ontwikkelen en beter voor jezelf te zorgen.

Ook ontdekken veel ouders dat hun kindje zelfstandiger is dan ze dachten.

2. Uitwisselen en educatie

Na de meditatie bespreken ouders en trainers hoe het ging. In de rest van de sessie komt het huiswerk aan bod, het thema van de week en andere ervaringen.

De kindjes spelen ondertussen door. Soms is het een beetje jongleren met je aandacht, en wij als trainers stemmen daar ook het tempo en de informatie op af.

3. Mindful met je peuter

Na de pauze staan de peuters centraal. We doen samen een korte activiteit dat aansluit bij hun belevingswereld, terwijl jij als ouder oefent met bewustzijn rondom het thema van de week.

De ene keer is het verstoppertje spelen, de andere keer kinderyoga, of lopen als dieren op een spannende ondergrond. De activiteiten zijn zowel speels, als dat de peuters lichtjes kennismaken met mindfulness.

4. Kijkmeditatie

De kijkmeditatie erna is een bijzondere oefening.

Je mediteert als het ware met je open ogen, waarbij je al je aandacht richt op je spelende kindje. Elke keer weer kijk je met een frisse blik naar je peuter en leer je je kindje beter lezen.

Tegelijkertijd word je bewuster van je eigen reacties, filters en verwachtingen, en oefen je met ruimte maken voor wat jij voelt en ervaart. Hierdoor kun je steeds makkelijker aansluiten bij de behoeftes van je peuter, terwijl je ook zorgzamer met jezelf omgaat.

Zo vormt de kijkmeditatie een brug tussen de training en je dagelijks leven.

5. Ouder-kind ademruimte

Het kan gebeuren dat de stress oploopt tijdens een sessie. Dan leggen we soms het programma even stil om een speciale korte meditatie doen: de ouder-kind-ademruimte.

Daarin maken we in vijf minuten zowel ruimte voor ons zelf, als voor ons kindje. Zo kunnen je beter zien wat er mogelijk is in de situatie, en bewust met een passend antwoord komen.
Het gebeurt vaak dat tijdens de ouder-kind-ademruimte een kindje kalmeert, als het eerder overstuur was of moest huilen. Het is wonderlijk om te zien wat er gebeurt, wanneer we met een vriendelijke open aandacht de situatie zien zoals die is.

6. Voorbereiden en afsluiten

Het laatste deel van de groepssessie staat in het teken van uitwisseling en het voorbereiden van thuis oefenen. We sluiten af met een uitzwaailiedje waarbij we ieder kindje en iedere ouder toezingen.

Een veilige basis

Het is bijzonder om te zien dat de kindjes het vaak enorm naar hun zin hebben. Ze staan niet volledig in het middelpunt, maar als ouder oefen je wel steeds met beschikbaar voor ze zijn.

Door open te staan voor wat je kindje ervaart en nodig heeft, kan je kindje erop vertrouwen dat hij of zij altijd bij je terecht kan. En daarmee ben je voor je kindje de veilige basis van waaruit hij of zij lekker kan gaan spelen.

Veel ouders maken zich vooraf zorgen over de sessies met de peuters. Het mooie van mindfulness is, dat we steeds weer ruimte maken voor hoe het nu is. Of het nu rustig gaat of druk, of we nu energie hebben of moe zijn, we beginnen simpelweg bij het hier en nu en kijken van daaruit wat er mogelijk is.

Deze houding is de kern van mindful parenting, en helpt je kind om zichzelf te accepteren zoals hij of zij is, en zich vol vertrouwen te ontwikkelen.

De volgende Mindful met je peuter start 24 september. Doe je mee?

Dankbaarheid is goed voor je levensgeluk

Dankbaarheid. Het is voor veel mensen een beladen woord. Alsof dankbaarheid betekent dat je nederig moet zijn, of dat je niet mag klagen over wat je moeilijk vindt aan je leven. Ik had daar zelf ook last van. Erg zonde, want dankbaarheid kan je levensgeluk een enorme boost geven. En je kunt dankbaarheid ontwikkelen gelukkig.

Daarom hier een oefening om meteen aan de slag te gaan, of lees eerst gezellig mee.

’s Werelds bekendste psycholoog uit de oudheid, mr. Buddha, vertelde er al zo’n 2500 jaar geleden over. En hij zei zoiets als dat dankbaar zijn je beschermt tegen ongelukkig voelen.

En dat is niet zo raar.

Negativity bias en gelukkig mensen.

Onze hersens zijn voorgeprogrammeerd om ons meer aan te trekken van negatieve gebeurtenissen dan van positieve. Dit noem je de negativity bias. Dat helpt ons te leren van moeilijke ervaringen en daarmee vergroot het wellicht onze overlevingskansen.

Maar een negativity bias is natuurlijk niet zo geweldig voor je stemming en je levensgeluk. En dat terwijl de meeste mensen over het algemeen meer positieve en neutrale ervaringen hebben dan negatieve. Zonde dus! Let maar eens op door de dag heen.

Gelukkige mensen zijn heel goed in het herkennen van wat er wèl goed gaat in hun leven. Ik weet niet of ze objectief realistisch zijn of extra positief, maar ze richten zich op het goede. En dankbaarheid speelt daar een grote rol bij.

Door regelmatig dankbaar te zijn voor wat er goed is in je leven bescherm je jezelf tegen negativiteit. Daarmee ontken je niet per sé moeilijke dingen, maar moeilijke ervaringen landen in een bedje van positiviteit.

Bijvoorbeeld: je kleintje is ziek en landerig, en je had al veel aan je hoofd en teveel om te doen. Daardoor liep alles anders, en was je ook niet zo attent als je zou willen. Nu zit je kapot op de bank er even over te mijmeren.

Mijn god, wat is het toch een heerlijk kind. Wat ben ik blij dat hij of zij in mijn leven is. Wat een rijkdom.

En ik vandaag niet eens geschreeuwd, terwijl het een moeilijke dag was.

De moeilijke dag is weer voorbij.

We houden van elkaar.

Al was het niet perfect, mijn kindje kon toch weer ervaren dat ik er voor hem of haar ben. En daarmee neemt het vertrouwen ook weer toe.

Super!

Tevreden naar bed.

Waarom werkt dankbaarheid zo goed tegen negativiteit?

Dat je ook anders op een moeilijke dag kunt terugkijken herken je vast wel.

Moeilijke ervaringen kunnen een negatieve gedachtenstroom op gang brengen die moeilijk te stoppen is. Deze gedachtenstromen hebben meestal drie vervelende kenmerken:

  • Je geeft jezelf de schuld van wat er gebeurt:
    ‘ik heb persoonlijk gefaald.’
  • Jouw ‘falen’ is bovendien besmettelijk:
    ‘zie je wel: ik schiet tekort als persoon, op allerlei gebieden.’
  • Je kunt vergeten dat dit een ervaring is die voorbij gaat:
    ‘de ellende houdt ook nooit op en ik weet niet hoe ik hier uit moet komen.’

Deze valkuilen maken dat alles extra zwaar voelt. Bovendien is het heel lastig om ze te ontzenuwen. Als je ermee in discussie gaat kan dat eindeloos duren.

Want bijvoorbeeld: wie heeft er precies de schuld van wat er vandaag gebeurt en hoe ver gaat dat terug? En wat is schuld überhaupt? En om je minder machteloos te voelen kan je soms ook anderen de schuld gaan geven, waardoor je je nog ellendiger voelt.

Als er geen dringende reden is om moeilijke ervaringen te analyseren, is het vaak een heel stuk fijner om ze gewoon te accepteren.

Als je dan toch iets wilt verbeteren of leren is dat vaak het makkelijkst als je begint bij wat er goed ging. Door te herkennen wat werkt, kun je het bewust opnieuw doen. En dat begint bij dankbaarheid.

Dankbaar zijn over wat er wél goed gaat tijdens een lastige ervaring, of over wat er nog meer goed is in je leven, helpt je dus om de valkuilen van negatief denken te omzeilen.

Dankbaarheid gaat niet over verantwoordelijkheid, persoonlijkheid, hoe lang iets duurt, of hoe je iets kan verbeteren. Dankbaarheid heeft geen discussie nodig.

Dankbaarheid gaat over zijn. Dankbaar zijn.

Zien wat er is – wat er goed is. Daar hoeft niets aan veranderd te worden of geëvalueerd.

Het is zo. En zo is het goed.

Een kortere weg naar geluk is bijna niet voor te stellen.

 

Als je zoals ik van nature geen ster bent in je richten op wat wél goed gaat, dan is dat niet zo erg. Ook jij kan dankbaarheid oefenen. Het is een kwestie van herhaling.

Net zoals je in mindfulness leert om je aandacht op je adem te richten, kun je ook leren je aandacht op de goede dingen in je leven te richten.

Dat is prettig om te doen – en het allermooiste – het werkt vaak aanstekelijk.

Ik word er steeds beter in, en in huis wordt het daarmee steeds gezelliger.

Dus vooruit, aan de slag ermee.

Stel jezelf de vraag: waar ben ik dankbaar voor?

Of gebruik de oefening. Die duurt maar een paar minuten.

Afstand en nabijheid: liefdevolle ouders voelen het allebei

In week 7 van Mindful met je peuter oefenen ouders in het omgaan met gevoelens van afstand.

Veel ouders verwachten van zichzelf dat ze 24 uur per dag overlopen van liefde. Dat we ons continu gelukkig voelen als we bij onze kinderen zijn, ongeacht wat onze kleintje doen, en ook als we moe of gestresst zijn. Misschien verwacht jij dat ook wel van jezelf.

Maar als we wrijving en moeilijke gevoelens accepteren, laten we aan onze kinderen zien dat we onze band vertrouwen. Vertrouwen dat we altijd conflicten op kunnen lossen, en afstand kunnen overbruggen. Goede relaties herken je niet doordat er geen conflicten zijn, maar je herkent ze aan de mogelijkheid om het altijd weer goed te maken.

Gevoelens veranderen van moment tot moment.
Ben je aan het knuffelen met je peuter? En heb je goed geslapen? Dan voel je wellicht een hoop liefde en verbondenheid.
Is je peuter aan het schoppen en schreeuwen? En ben je net vol stress thuisgekomen van je werk? Dan voel je waarschijnlijk hele andere dingen.
Net als veel andere dingen in het leven, worden gevoelens beïnvloed door de situatie. En dat hoeft helemaal geen probleem te zijn.

Misschien helpt het om een onderscheid te maken tussen liefde en emoties. Je houdt van je kind. De band die je hebt en de zorg die je voelt is waarschijnlijk onvoorwaardelijk.
De emoties en gevoelens die je ervaart, veranderen continu van kleur en intensiteit. Je kunt ze zien als gebeurtenissen, als geestestoestanden. Ze hangen af van hoe het met jou gaat en wat er in en om je heen gebeurt.

Als we afstand voelen tot onze kinderen, uitgeput of gefrustreerd zijn, houden we dan nog van onze kinderen? Natuurlijk wel. Maken we dan een vreugdedansje van geluk? Waarschijnlijk niet.
En wat is het effect van een tijdje afstand voelen? Dat hangt volledig af van hoe we er mee omgaan.

Wanneer we het moeilijk hebben en minder beschikbaar zijn, kan het enorm helpen om goed voor onszelf te zorgen – binnen de mogelijkheden van het moment. Als we vervolgens ruimte maken voor wat ons kindje nodig heeft, kunnen we bewust weer verbinding leggen.
Vooral als je woorden geeft aan de situatie – aan hoe het met jou was, wat er gebeurde en wat je kindje wellicht voelde – help je jouw peuter om te begrijpen wat ze gezien en gevoeld hebben.

Als je samen door lastige gevoelens gaat, leert je peuter dat emoties OK zijn. Als mamma of pappa er niet van omvalt, dan hoeven zij ook niet zo bang te zijn voor conflicten. En dan hoeven ze ook geen liefde te verdienen met voorbeeldig gedrag.

Door eerlijk te zijn naar jezelf, en vaardig met afstand om te gaan, bouw je vertrouwen tussen jou en je peuter. Dan horen afstand, conflict en moeilijke emoties er niet alleen bij, maar voeden ze ook de relatie tussen jou en je kind.

Wil je jouw stemming een handje helpen? Veel ouders genieten van hun kinderen als ze een kijkmeditatie doen.

Wil je even tot jezelf komen? Help jezelf kalmeren door een ademruimte te doen.

Baby voeden: zonder smartphone een rustmoment

TIP: geef je aandacht aan het voeden van je baby.

Het zorgen voor een baby kan intensief zijn. Je bent dag en nacht beschikbaar voor je kleintje, en er is weinig tijd voor jezelf. Als je baby dan eindelijk rustig in je armen ligt te drinken, ben je misschien geneigd om je telefoon te pakken of andere afleiding te zoeken.

‘Hè hè, eindelijk een momentje voor mezelf.’

Maar is dat ook zo? Ontspan jij echt van afleiding?

De meeste mensen rusten niet echt uit van smartphone of televisie. Je brein staat dan wel even ‘uit’ en dat kan heel prettig zijn, maar spanning of vermoeidheid gaan er meestal niet mee weg. Misschien merk jij ook wel eens dat je erna net zo ‘aan’ staat als ervoor.

Uitrusten en ontspannen gaan het best zonder afleiding. Als je één ding tegelijk met aandacht doet, of als je helemaal niets doet en rustig aanwezig bent. Dat betekent dat je soms misschien eerst door wat weerstand heen gaat, omdat je dan pas voelt hoe het met je is. Hoe moe je bent, of gespannen, of druk. Maar toch rust je daarna vaak goed uit.

Als je tijdens het voeden dus geen afleiding zoekt, maar aanwezig bent bij je kindje en met jezelf, zou je zomaar ineens ervan uit kunnen rusten.

Probeer het maar eens: aandacht geven aan je eigen lichaam, en aandacht aan je drinkende baby. Als je alleen maar kijkt zonder dat je er iets van verwacht, zonder veel moeite te doen om iets speciaals te bereiken, dan krijgt je lichaam en je geest vanzelf de kans om tot rust te komen.

Het zou me niets verbazen als je daardoor ineens van je baby gaat genieten. En misschien laad je er zelfs wel van op. Probeer het maar eens en laat me weten wat het voor je doet.

Wil je oefenen met mindful naar je baby te kijken? Probeer dan deze kijkmeditatie.

Grenzen: over ze voelen en ze stellen.

In week 6 van de training Mindful met je peuter oefen je in het omgaan met grenzen, en met name die van jezelf.

Voor ouders kan het een worsteling zijn om eigen grenzen te respecteren. De behoeftes van onze kinderen en de drukte van het dagelijks leven, komen vaak eerst. Veel ouders merken eigen grenzen vaak niet eens meer op, of pas als ze ver overschreden zijn.

Voor veel mensen is het stressvol om grenzen te stellen. Reacties van anderen kunnen onprettig zijn. Met name de emotionele reacties van peuters kunnen erg moeilijk te verdragen zijn. Met als gevolg dat we het maar uit de weg gaan.

Als onze grenzen overschreden zijn voelen we ons vaak gestresst. Daardoor krijgen we tunnelvisie en is het extra moeilijk om in goede harmonie een oplossing te vinden.

Maar er is vaak meer speelruimte dan we denken: met een beetje geven en nemen kunnen we vaak zowel voor onszelf zorgen als voor degenen om ons heen. Soms met een beetje hulp.

Daar hebben we dan wel mindfulness voor nodig: ons bewustzijn van de situatie, het verdragen van onze gevoelens – hoe ongemakkelijk die ook kunnen zijn – en zien hoe het met anderen gaat. Als we accepteren hoe het nu is, wordt het makkelijker om te zien wat de situatie nodig heeft, en dan passende stappen te nemen. En soms betekent dat het verdragen van een onprettige emotionele reactie.

Veel ouders denken wel eens dat ze alles maar zouden moeten kunnen dragen. Maar niemand kan alles aan. En dat hoeft ook niet.

Gezonde persoonlijke grenzen geven onze kinderen een gezond voorbeeld:

  • dat er ruimte is voor onze behoeftes,
  • dat onze emoties mogen komen en gaan,
  • dat we onszelf en anderen kunnen respecteren
  • door vriendelijk en beslist voor onszelf te zorgen.

Deze week oefenen deelnemers van Mindful met je peuter om bewuster te worden van hun grenzen. Om te observeren hoe reacties komen en gaan, en vervolgens actie te ondernemen om voor zichzelf te zorgen. Oefenen met compassie en een liefdevolle blik, bijna alsof ze zelf een peuter zijn.

Als je reacties op grenzen leert verdragen, krijg je steeds meer ruimte voor de emoties van je peuter. Dan kun je beter zien of je kindje gewoon een grens gewoon niet leuk vindt, of wat anders nodig heeft.  Zo word je vrijer om gezond met grenzen om te gaan, zowel van jezelf als je kindje. En zo leert je kindje dat emoties niet eng zijn, en grenzen er mogen zijn.

 

Mindfulness als je geen tijd hebt.

Wat een goede ideeën:

leven in het hier-en-nu;
volle aandacht geven aan wat je doet;
één ding tegelijk;
niet automatisch reageren;
goed luisteren naar je kindje;
bewustzijn van de situatie.

Hele goede ideeën. Klinkt heerlijk. Maar ik heb geen tijd voor ideeën. Ik heb een peuter die ik zo op moet halen, een baby die een schone luier nodig heeft, mijn werk moet op tijd af, de was zit nat in de machine en het brood is op.

Ouderschap is vaak aanpoten. En aanpoten is vaak dóór gaan. Standaard twee of drie dingen tegelijk doen. Steeds schakelen van klusje naar kind en weer terug.

Het klinkt als een prachtig idee: de automatische piloot uitschakelen, de tijd nemen voor wat je doet en dat de volle aandacht geven. Het roept vaak een giechelige reactie op. Hahaha, dat gaat nooit in de praktijk.

En nee, dat gaat niet zomaar. Want mindfulness is geen idee maar een vaardigheid. Het willen of denken is niet genoeg. Mindful leven ontstaat door te oefenen, stap voor stap.

Maar dan ontdek je steeds meer ruimte in je dagelijks leven, die je eerder over het hoofd hebt gezien. Simpelweg omdat je in de automatische piloot het bewustzijn niet hebt om situaties rustig te bekijken en vrije ruimte op te merken.

Mindfulness leren, dat kost dus tijd. Kostbare tijd, die wij als ouders nauwelijks hebben.

Toch is er goed nieuws. Want mindfulness kun je oefenen terwijl je iets anders doet. Bijvoorbeeld als je naar de wc gaat. Heel simpel, door dat met aandacht te doen, en je zintuigen te gebruiken.

Je zintuigen zijn de live-stream van jouw ervaring. Ze zijn jouw poorten naar het hier-en-nu. Door vriendelijk op te merken wat je ervaart, kom je weer in het moment. En heb je dus geoefend met mindfulness.

Elke keer dat je vriendelijk aandacht geeft aan wat er in- en om je heen gebeurt, is je bewustzijn weer een klein beetje meer ontwikkeld. Dat is de basis.

Daarom kun jij ook mindfulness oefenen, als drukke ouder.

Want hoe kort ook, ze zijn er wel. Die momenten dat je even alleen bent en dus ongestoord kunt oefenen. Je moet er alleen wel even naar zoeken. Bijvoorbeeld:

Je kleren aandoen
Ontbijt klaarmaken
Als je naar de wc gaat
Bij het tandenpoetsen
Als je traploopt
In bed stappen

Probeer het maar eens. Je zult het zien. Oefenen met mindfulness betekent een kleine pauze. Een momentje voor jezelf. En als is het maar een minuut, het heeft effect als je het vaak doet. Het liefst elke dag.

Het hoeft niet veel moeite te kosten. Je hoeft niet ‘zen’ te zijn – wat dat ook betekent – je hoeft alleen maar vriendelijke aandacht aan jezelf te geven.

Wil je aan de slag? Probeer dan eens de oefening mindful naar de wc.
Of de 3 minuten ademruimte.

 

Doe wat nodig is, en laat de rest even.

Prioriteiten stellen: cruciaal voor ouders. Weten wat nodig is èn wat niet, kan het verschil maken tussen overleven en léven. Zo houd je de ballen in de lucht, vind je ruimte voor zelfzorg en heb je energie over om van je kinderen te genieten.

Tijdens de eerste COVID lockdown schreef ik deze persoonlijke post over doen wat nodig is.  Inmiddels worden onze levens langzaamaan weer een soort van normaal. Maar veel ouders zijn oververmoeid, en jij misschien ook. In een gezin met jonge kinderen zijn tijd en energie immers schaars. Daarom nogmaals de post over doen wat nodig is, en laten wat even niet hoeft.

Luister naar Fransciscus – deel 1

‘Begin met te doen wat nodig is,
doe dan wat mogelijk is,
en plotseling doe je het onmogelijke.’
– Fransiscus van Assisi

TIPS voor THUISBLIJVERS

18 maart 2020
En plotseling zijn we thuis. In zekere zin heeft ons gezin geluk. Toevallig hebben we de ruimte om thuis te blijven. We hoeven niet keihard door te werken met friemelende peuters op onze schoot, of na het werk nog naar de supermarkt te gaan in de hoop dat er wat in de schappen ligt. We hebben alle tijd.
Toch heb ik wel wat te doen: ik ben flink oververmoeid van onze verhuizing. Dus hoe kan ik in deze tijd bijtanken? Hoe houd ik mezelf mentaal weerbaar en gezond? En hoe kan ik deze tijd zien als kans, en er wellicht zelfs van genieten?

Fransiscus van Assisi vat het prachtig samen. En het begint met te doen wat nodig is.
…doen wat nodig is
…nodig.

Nodig – een woord dat ik vaak over het hoofd zie. Want vaak lijkt alles noodzakelijk. Nu de nood aan de man is krijgt het woord weer betekenis.
Basisbehoeftes eerst, en prioriteren.
Niet méér doen nu ik thuis blijf, maar juist minder. Zodat ik eindelijk kan uitrusten en ruimte krijg voor plezier. Zodat we beschikbaar blijven voor elkaar, en we fit het ongewisse tegemoet kunnen treden.

Ik vraag mezelf regelmatig:
‘Is dit nodig?’ Als ik aan iets wil beginnen.
‘Wat heb ik nu nodig?’ Als ik spanning merk.
‘Wat heeft ons gezin nodig?’ Als ik naar de dag kijk.

Wat is nodig?
De afwas minder vaak. Het huis schoon houden. Dat to-dolijstje de vriezer in. Wèl dat dutje doen. Nu dan maar de slaaptraining doen met onze dochter. Goed letten op grenzen. Duidelijk communiceren. Elkaar de volle aandacht geven. Lekker even niets doen. Plezier maken.

Wat is nodig?
In de maalstroom van het dagelijks leven verliezen we zó makkelijk de hoofdzaken uit het oog. Niets zo effectief als een crisis om je weer even te wijzen op wat er nodig is. Zodat je veilig bent, gevoed, gezond. Zodat er rust en ruimte ontstaat voor wat er nog meer mogelijk is.

Dus daarom vraag ik aan jou:

Wat heb jij nodig in deze situatie?
Wat hebben jullie nodig als gezin?
Wat is nodig voor je leven als geheel?

En wat kun je allemaal achterwege laten?
– In het algemeen?
– Vandaag?
– In dit moment?

Probeer het maar. Je zult zien: minder is vaak meer.