Het troosten van een ontroostbare baby kan loodzwaar zijn.
Het was midden in de nacht. Urenlang wiegen, volkomen machteloos om het huilen te stoppen. Ik was moe. Zó moe. En het duurde maar. Er leek geen einde aan te komen. Onze baby had het moeilijk. En ik wist niet waarom.
Huilen roept bij ons vaak sterke reacties op. We voelen de drang om het direct op te lossen.
Heeft de baby honger? Is hij of zij moe? Is er een vieze luier? Heeft het kindje ergens pijn?
De emoties die we voelen dwingen ons bijna om actie te nemen. En dat is maar goed ook, want zó beschermt ons brein onze baby.
Maar wat nou als we niets aan de oorzaak van het huilen kunnen doen? En troosten niet lijkt te helpen?
Dan voelen we tóch de drang om het op te lossen. Dan kunnen we onmacht voelen, gestrest of gefrustreerd raken, of aan onszelf gaan twijfelen. En als onze eigen emotionele stress toeneemt, is het vaak nog moeilijker om er voor ons kindje te zijn.
Jonge babies huilen gewoonlijk zo’n twee uur per dag. Maar sommige babies huilen meer dan drie uur per dag. Deze huilbabies hebben soms lichamelijke problemen, maar vaak is er geen duidelijke oorzaak aan te wijzen.
Je baby is nog zo kwetsbaar, en als ouder ben je dat ook.
Het zorgen voor een kleine baby kan als een zware verantwoordelijkheid voelen. We zijn geprogrammeerd om alles te doen wat we kunnen om onze baby veilig, gezond en gelukkig te maken.
Wanneer de babytijd anders loopt dan je verwacht, of wanneer je omgeving daar een mening over heeft, kun je aan jezelf gaan twijfelen. Je kunt onzeker worden over je kwaliteiten als moeder of als vader. Je weet wellicht dat dit vaak voorkomt en dat zo’n fase altijd weer overgaat. Maar het voelt vaak heel anders.
De situatie is al zwaar, maar je moeilijke gevoelens doen er een flinke schep bovenop. Naast je huilende baby moet je ook nog zien te dealen met jezelf. Terwijl je daar nauwelijks energie meer voor hebt.
Schaamte, emotionele stress, onmacht, uitputting, je emotioneel afsluiten naar je baby, wanhoop, het komt misschien allemaal langs. Misschien voel je afstand tot je baby en kun je even niet goed bij gevoelens van liefde. Misschien voel je woede naar je kind of uit de stress zich naar andere familieleden. Misschien schuldgevoel. Misschien eenzaamheid.
Ben ik de enige die dit doormaakt?
Zou je kunnen gaan denken.
Nee. Is het antwoord.
Zolang als er mensen zijn, zijn er babies. En zolang als er babies zijn, zijn er machteloze ouders.
Je bent niet de enige. Je bent niet alleen hierin.
Het is zwaar. Voor vrijwel iedereen die dit meemaakt. En het gaat voorbij. Je weet niet hoe lang het duurt, deze keer, deze fase, maar het gaat voorbij.
Ben je onzeker of je jouw kindje wel goed genoeg verzorgt?
Het antwoord is hoogst waarschijnlijk: je bent een goede ouder. Zoals zoveel ouders van huilbabies. En nee, nu kun je jouw kindje niet laten stoppen met huilen. Maar je kunt je kindje wel goed verzorgen. En je zult je kindje steeds beter leren kennen. En steeds meer leren als ouder.
Je hebt tijd genoeg.
Je hebt jaren om je kindje te helpen met in balans komen. Ook als dat nu moeilijk gaat en ook als het lang duurt. Je hebt jaren om zelf in balans te komen, ook als dat nu moeilijk gaat.
Maar nu dan? Uitgeput en met een ontroostbare baby?
Compassie en mindfulness kunnen je helpen om goed voor jezelf en je baby te zorgen.
Ook als het huilen niet ophoudt, kun je er voor je baby zijn.
Als je baby ontroostbaar lijkt, is er één ding dat je altijd kunt doen: de situatie accepteren en er simpelweg voor je kindje zijn. Vol compassie, met aandacht. Zo krijgt je baby het signaal dat wat hij of zij ook voelt, het er mag zijn.
Met jouw kalme acceptatie laat je jouw baby weten: je mag er zijn. Onvoorwaardelijk.
En gevoelens zijn niet het einde van de wereld.
In de Infant Mental Health noemen ze dit co-regulatie. Jij leeft voor aan je baby dat moeilijke gevoelens bij het leven horen. Dat ze niet weggestopt hoeven te worden, dat ze niet opgelost hoeven te worden. Dat je niet in de actie hoeft te schieten. Dat ze wellicht onprettig zijn, of ronduit naar, maar geen reden tot paniek.
Dat geldt voor de gevoelens van je kindje, maar net zo goed voor die van jou.
En als er wel paniek is – bij jou – dan kun je ook dat accepteren. En gepaste actie ondernemen als dat nodig is. (Zoals bijvoorbeeld: een moment wegstappen van je baby, hulp vragen, een ademruimte nemen, jezelf kalmeren met goed uitademen, zingen, samen naar buiten gaan.)
Elk moment dat je accepteert zoals het nu is, help je jezelf en je baby om langzaam tot rust te komen. Het is de weerstand tegen een situatie die stress verergert.
En ook als acceptatie de oorzaak van het huilen niet wegneemt, krijgt de opgelopen stress de kans om weg te ebben.
Weerstand gooit olie op het vuur. Als je stopt met het vuur te voeden, brandt het vroeger of later uit.
Dus daar ben je dan.
Met je huilende baby in je armen.
Stil, of misschien huil je mee. Je voelt je misschien machteloos, of vol weerstand. Maar hoe je je ook voelt, je kunt tegen jezelf zeggen:
‘Zo is het nu.’
En zachte aandacht geven aan je baby. Vriendelijke aandacht aan jezelf. Warme belangstelling voor wat hier gebeurt.
Misschien voel je de aanraking van je baby, zie je het gezichtje en de handjes. Misschien word je je bewust van je ademhaling, of de geluiden om jullie heen. Van de kleine veranderingen in het huilen, of van je gevoelens voor je baby.
Je geeft liefdevolle aandacht aan je baby, en aan jezelf. En meer hoef je niet te doen.
Bewust aandacht geven trekt je uit je stressreactie.
Als je bewust je aandacht richt, gaat het deel van je hersenen aan dat overzicht heeft. Je kunt je eigen wijsheid weer aanspreken.
Hoe is het nu precies met ons? Wat zijn de mogelijkheden?
Er bij stil durven staan is de sleutel. Toelaten hoe het is.
Vaak is simpelweg aanwezig zijn dan genoeg. Het kan ook zijn dat er iets concreets opborrelt dat jullie helpt.
Vaak kun je meer doen dan je denkt.
Soms is het iets voor je kindje. Misschien is er een andere ruimte die prettiger is voor hem of haar. Kan het licht zachter, of is een dekentje fijn. Misschien is neuriën troostend, of juist stil samen zitten.
Soms is het iets voor jezelf. Een andere houding, wat eten of drinken, iemand die je een knuffel geeft, muziek luisteren of een meditatie doen.
Het doel is niet om het huilen te stoppen. Het doel is om goed voor jullie te zorgen.
Goed voor jullie zorgen gaat niet over resultaat. Gaat niet over verwachtingen, of over prestaties. Het gaat niet over schuld, of over vroeger. Het probeert niets voor de toekomst te bereiken.
Goed zorgen voor jou en je kindje betekent: omarmen hoe het leven is. Op dit moment.
Omgaan met stress is niet makkelijk. We zijn zo gewend om in de weerstand te schieten. En soms kun je gevangen raken in een vast patroon met je kindje.
Door mindfulness en compassie te oefenen hoef je niet op de automatische piloot door te zwoegen. Je ontwikkelt het bewustzijn om nieuwe mogelijkheden te zien, en te kiezen om anders met stress om te gaan. Stapje voor stapje kun je losser komen van stressreacties en patronen.
Als je losser komt van je stressreacties, kun je met nieuwe ogen naar jezelf en je kindje kijken. Zo ontstaat er ruimte om van elkaar te genieten.
Terug naar die nacht.
Onze baby bleef maar huilen. Ik was uitgeput.
Maar ik was kalm. Ik kon het niet oplossen. Ik hoefde niets te doen. Er alleen maar voor haar te zijn.
Ik richtte mijn aandacht op haar aanraking. Mijn lichaam. De stilte van de nacht. Het wonder dat ik voor dit lieve wezentje mocht zorgen. Er voor haar mocht zijn. Dat ik haar kon liefhebben en koesteren. Dat ik kon voelen dat het ok was wat ze voelde. Dat ze er onvoorwaardelijk mocht zijn. En ik ook. Samen in één schuitje.
Één van mijn dierbaarste herinneringen.
Mindfulness en compassie, ze omhulden ons als een warme, liefdevolle deken. Zo midden in de nacht.
En wie weet, misschien kun jij dat ook ervaren: vol compassie en aandacht, genieten van het contact, wanneer je kindje huilt.
Oefeningen die je zou kunnen gebruiken tijdens het troosten van je baby:
Drie minuten ademruimte
Ouder-kind ademruimte
Kijkmeditatie
